Dzisiaj jest czwartek, 28 marca 2024 roku , Imieniny: Anieli, Kasrota, Soni
strona główna

Ukazał się rocznik 2020/2021 Biblioteki Almanachu Muszyny. Dziękujemy za wiele lat współpracy!

Spis Roczników  

 


rocznik 2020
rocznik 2019
rocznik 2018

rocznik 2017

rocznik 2016
spis treści
-
rocznik 2015
spis treści
-
rocznik 2014
spis treści
-
rocznik 2013
spis treści
-
rocznik 2012
spis treści
-
rocznik 2011
spis treści
rocznik 2010
spis treści
-
rocznik 2009
spis treści
rocznik 2008
spis treści

rocznik 2007
spis treści
rocznik 2006
spis treści

rocznik 2005
spis treści
rocznik 2004
spis treści

rocznik 2003
spis treści
rocznik 2002
spis treści --
rocznik 2001
spis treści
rocznik 2000
spis treści

rocznik 1999
spis treści

rocznik 1998
spis treści

rocznik 1997
spis treści
rocznik 1996
spis treści

rocznik 1995
spis treści

rocznik 1994
spis treści

rocznik 1993
spis treści
rocznik 1992
spis treści

rocznik 1991
spis treści

 

strona główna

Almanach Muszyny 2020

Biblioteka Almanachu Muszyny

 

SŁOWO DO CZYTELNIKA

Szanowni Państwo, minęło ponad trzydzieści lat od chwili, gdy oddaliśmy w ręce Czytelników pierwszy "Almanach Muszyny". Chudziutki, czterdziestostronicowy zeszyt, pozbawiony ilustracji, ale wydany z sercem. Mimo kreślonych przed nami wizji wyczerpania pomysłów i tematów do artykułów po dwóch, góra trzech latach, nie zwątpiliśmy. Liczyliśmy na społecznych współpracowników, a także na Was, naszych Czytelników. Na Waszą ciekawość, Wasze wsparcie i na Waszą hojność także. Dzięki Wam przetrwaliśmy jako całkowicie niezależne pismo przez trzy dekady. Lata te zaowocowały dwudziestoma sześcioma rocznikami "Almanachu Muszyny", z których ostatni zawierał bibliografię wszystkich poprzednich, a także trzema tomami "Biblioteki Almanachu Muszyny", poświęconymi Nagrodzie "Sądecczyzna" im. Szczęsnego Morawskiego, Funduszowi Stypendialnemu Almanachu Muszyny oraz prezentacji Muszyny w prozie i poezji.

W tym roku zapraszamy do lektury czwartego, pożegnalnego tomu "Biblioteki Almanachu Muszyny", który zaczynamy od krótkiego podsumowania naszego trzydziestoletniego społecznego działania. W następnych rozdziałach prezentujemy kolejne książki uhonorowane Nagrodą "Sądecczyzna" im. Szczęsnego Morawskiego, a także nowsze przedsięwzięcia kulturalne, w których uczestniczymy jako inicjatorzy i współrealizatorzy. Są to Nagroda "Kolekcjonerstwo - nauka i upowszechnianie" im. Feliksa Jasieńskiego oraz Ranking Genialni Lokalni Globalni im. Danuty Szaflarskiej. Oddajemy na naszych łamach głos ludziom zaangażowanym w prowadzenie obu inicjatyw, a także osobom i instytucjom nagrodzonym w przeciągu ostatnich paru lat. Zachęcamy do przypatrzenia się tym wspaniałym ludziom, a także ciekawym książkom, wystawom i miejscom ich prezentowania. Korzystając z szansy, jaką dało nam lato i pogodna jesień, zajrzeliśmy do naszych Przyjaciół w Starej Lubowli, która w roku 2021 pełniła honory Słowackiego Miasta Kultury, a także do węgierskiej miejscowości Tarcal, gdzie od kilku lat wiodły nasze tokajskie ścieżki.

W roku bieżącym 70. urodziny obchodzi Tadeusz Mikołaj Trajdos, od wielu lat piszący dla nas cenne, odkrywcze artykuły. Z tej okazji publikujemy biogram Profesora oraz bibliografię jego licznych publikacji dotyczących Spiszu, Orawy i ziemi sądeckiej. Chylimy czoła przed tym wspaniałym dorobkiem naukowym.

Najobszerniejszą część tegorocznego spotkania z Czytelnikami przeznaczyliśmy na krótkie biogramy osób, które w trakcie trzydziestu minionych lat spotkaliśmy na naszej almanachowej ścieżce, doświadczając z ich strony różnorakiej pomocy. Szczególne podziękowania należały się autorom artykułów i wierszy, a także do4 Bożena Mściwujewska-Kruk natorom Funduszu Stypendialnego Almanachu Muszyny i innym sponsorom naszej działalności. Doceniając ich zaangażowanie, poświęciliśmy im poprzednie wydania "Biblioteki Almanachu Muszyny". Tym razem kluczem pomagającym dokonać wyboru był sformalizowany udział w naszej działalności - zasiadanie w Radzie Programowej i Komitetach Stypendialnych, uczestnictwo w pracach jury różnorakich konkursów, pomoc przy organizacji konkretnych imprez. Nie wszystkich udało nam się uwzględnić, przeważnie z racji braku dostatecznego kontaktu z niektórymi osobami. Natomiast obojętne były i są nam podziały polityczne i światopoglądowe - zawsze ważna była dla nas jedynie chęć wspólnego działania.

Przeczytacie Państwo blisko sto notek biograficznych fantastycznych ludzi. Ludzi nieobojętnych, zaangażowanych społecznie. Każda z notek jest inna; jedne są suchymi i krótkimi komunikatami, które niekiedy należało uzupełnić korzystając z naszej własnej wiedzy, gdyż były zbyt skromne, inne napisano z pewną dozą fantazji. Niektóre stały się wręcz małymi, zabawnymi opowieściami, których niestety nie sposób było zamieścić tu w całości. Spodobała się nam między innymi anegdota przywołana przez Krzysztofa Waszniewskiego, piszącego o wakacjach w ośrodku Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej na Zapopradziu, gdzie panowała prawdziwie rodzinna atmosfera (kierownicy oddziałów terenowych znali się ze studiów), która sprzyjała snuciu wspomnień. Opowiadano na przykład, jak to kierownik IMGW w Muszynie podczas powodzi podawał stan wody w Popradzie, kiedy już wszystkie wodowskazy były pod wodą: "Woda sięga do pomidorów w ogródku".

Do osób, do których nie dotarliśmy, a do których chcemy skierować nasze podziękowania, należy Edward Jurewicz, który w latach 1996-2004 łamał nasz rocznik, czujnie śledząc każdy tekst i wyłapując błędy. Słowa wdzięczności kierujemy także do wspaniałych muzyków, którzy brali udział w obradach Komitetu ds. stypendiów muzycznych, szczególnie do dyrektora Państwowej Szkoły Muzycznej w Nowym Sączu Józefa W. Buszka, prof. Marioli Cieniawy, prof. Elżbiety Karaś-Krasztel, Marii Grzebalskiej i prof. Andrzeja Tatarskiego. Dziękujemy również wszystkim członkom Stowarzyszenia Przyjaciół Almanachu Muszyny, którzy uczestniczyli w naszych działaniach.

Szczególnie ciepło chcę podziękować dziewczętom z Lodziarni "Wanda", które przez wiele lat pomagały przy organizacji lipcowych Spotkań Przyjaciół Almanachu Muszyny. Radosne i kolorowe, dzielnie wspierały nas w prowadzeniu imprez na paręset osób. Do naszych pomocników należeli też Małgorzata Gałuś i Artur Kurtak oraz panie z kuchni sanatorium "Korona", bez których stoły na lipcowych imprezach byłyby o wiele uboższe. Nie sposób pominąć pracowników Poczty Polskiej, na których zawsze mogliśmy liczyć - i przy pocztowym okienku, i w "Ogrodzie Wandy", gdzie na specjalnym stoisku udostępniali uczestnikom lipcowych Spotkań nasze pamiątkowe karty i okolicznościowe stemple.

Jednym z końcowych akcentów tego tomu jest artykuł Ryszarda Kruka, żegnającego stary Rynek w Muszynie. Ostatni "Almanach Muszyny" zamykają muszyńskie dokumenty z okresu, gdy po latach rozbiorów budziła się NIEPODLEGŁA. Biblioteka Almanachu Muszyny 2020-2021. Słowo do Czytelnika 5 Pandemia pokrzyżowała nasze plany i opóźniła wydanie niniejszego tomu. Dlatego dopiero teraz żegnamy na naszych łamach kilka osób, związanych z nami i więzami formalnymi, i zwykłą ludzką sympatią. W czerwcu 2019 roku śmierć zabrała Kazimierza Pazgana, prezesa Konspolu, człowieka-ikonę sądeckiej przedsiębiorczości, który wielokrotnie obdarzał nasz lipcowy stół drobiowymi przysmakami. W marcu 2020 roku zmarł nasz sąsiad, Tadeusz Wołowiec, działacz samorządowy w Krynicy- Zdroju, członek Rady Programowej Almanachu Muszyny. W marcu odeszła także pochodząca z Muszyny Janina Dzierżanowska, almanachowa autorka i donatorka Funduszu Stypendialnego. Mieszkając w Warszawie, nie przestała się interesować Muszyną i odwiedzać ją, kiedy tylko to było możliwe. We wrześniu 2020 roku przyszło nam pożegnać Oksanę Szyjan-Król, aktorkę, poetkę, almanachową autorkę, która przeżyła swojego męża Jerzego Króla niewiele ponad dwa miesiące. W listopadzie na muszyńskim cmentarzu spoczął Zdzisław Pelaczyk, almanachowy autor, przez wiele lat, razem z innymi muzykami, grający na trąbce maryjne pieśni na Baszcie. W lutym 2021 roku zmarł Stanisław Korusiewicz - regionalista, archiwista i badacz historii wojskowości, który podzielił się także i z nami wynikami swoich archiwalnych badań.

Dokładamy starań, by roczniki "Almanachu Muszyny" były dostępne dla wszystkich zainteresowanych. Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie, popularnie zwana "Biblioteką na Rajskiej", jest w trakcie digitalizacji wszystkich tomów naszego rocznika. Są one sukcesywnie udostępniane na stronach Biblioteki. Zainteresowanych dostępem do papierowych wersji "Almanachu" zapewniamy, że zostały one przekazane do najważniejszych bibliotek w Polsce jako tzw. egzemplarze obowiązkowe, ponadto są dostępne w bibliotekach publicznych w Muszynie, Krynicy-Zdroju, Starym i Nowym Sączu oraz w Bibliotece Muzeum Okręgowego w Miasteczku Galicyjskim. W razie potrzeby możemy sięgnąć również do naszych zasobów.

Szanowni Państwo, chociaż bliska jest nam życiowa maksyma jednego z naszych Przyjaciół, Joachima Russka: "Praca to najtańszy sposób spędzania wolnego czasu", to jednak powoli wyhamowujemy naszą aktywność społeczną. Stowarzyszenie Przyjaciół Almanachu Muszyny jest na ostatniej prostej do zakończenia działalności - trwa proces wyrejestrowania w odpowiednich organach. Nadal współdziałać będziemy z innymi organizacjami, kontynuując niektóre z podjętych zadań, ale już nie pod szyldem Stowarzyszenia. Wszyscy Przyjaciele zostaną jednak w naszych sercach i będą mile widziani w gościnnych progach willi "Wanda".

Mojego dziadka, doktora Seweryna Mściwujewskiego, nie było mi dane poznać. To jego żona, babcia Wanda, nauczyła mnie miłości do Muszyny. Zaraziłam nią męża Ryszarda, córkę Dorotę i wnuki - Jana Kacpra, który urodził się podobnie jak jego prapradziadek Seweryn 8 stycznia, tyle że 132 lata później, i Natalię, dumnie noszącą drugie imię Wanda. Dziadek razem z burmistrzem Antonim Jurczakiem przyczynił się do otrzymania przez Muszynę - blisko sto lat temu - statusu uzdrowiska. Pragnę podziękować władzom samorządowym Muszyny i Burmistrzowi dr. Janowi Golbie za upamiętnienie tych dwóch postaci poprzez umieszczenie tablic z ich wizerunkami w holu nowego muszyńskiego ratusza.

Na tegorocznej okładce umieściliśmy sowę. Sowę namalowaną przez muszynianina, Stanisława Niewolę, nieżyjącego już artystę-samouka, rzeźbiarza i malarza o niezwykłej osobowości twórczej. Dlaczego sowa? Bo jest symbolem mądrości i intuicji. Ma wielkie oczy i widzi w ciemności - dzięki temu przypisuje się jej możliwość dostrzegania tego, czego nie widzą inni. Sowa również wskazuje drogę do zbadania nieznanego i poznania magii otaczającego nas świata. Literatura, sztuka, muzyka, nauka - tego nie zabraknie w niniejszym tomie "Biblioteki Almanachu Muszyny". One są magią. Miłość do Małej Ojczyzny - również.

>> pobierz i zobacz egzemplarz Almanachu

 

 

Bożena Mściwujewska-Kruk

 

strona główna
| Redakcja rocznika | Bibliografia | Indeks nazw | Indeks nazwisk | Fundusz stypendialny | Spotkania przyjaciół | Kalendarium | Zbiory Almanachu |

C 2022- Wydawnictwo "Almanach Muszyny" ul. Piłsudskiego 56, 33-370 Muszyna tel. (0-18) 471-48-59