|
Małe Ojczyzny pełne są wartych odkrywania i upowszechniania fascynujących
historii, z których wiele niesie aktualne do dzisiaj przesłania. 17 kwietnia
2013 roku dopisano kolejny ważny fakt w kulturalnych relacjach polsko-niderlandzkich.
Z inicjatywy Stowarzyszenia Przyjaciół Almanachu Muszyny w Pałacu Staszica
w Warszawie otwarto wystawę O wizycie, która zakołysała Krynicą, autorstwa
Karoliny Grobelskiej. Wystawa przypomina fakty sprzed 75 lat, które
nawiązują do czekającego nas za kilkanaście dni wielkiego wydarzenia w
Królestwie Niderlandów. Uroczystość zaszczycili obecnością: Olgierd Dziekoński,
sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, zastępca ambasadora Królestwa
Niderlandów Adriaan Palm, przedstawiciel Rządu Flandrii w Polsce Koen
Haverbek, Jolanta Wójcik-Niedzielska z Departamentu Polityki Europejskiej
Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, a także liczni reprezentanci życia
kulturalnego Warszawy. W trakcie wernisażu utwory Henryka Wieniawskiego
zagrała Justyna Tomasiak, studentka Uniwersytetu Muzycznego w Białymstoku,
była stypendystka Funduszu Stypendialnego Almanachu Muszyny. Młodej artystce
akompaniowała na fortepianie profesor Elżbieta Jarszewska-Kordykiewicz.
30 kwietnia 2013 roku, po abdykacji królowej Beatrix,
która tron objęła w roku 1980 po swojej matce królowej Julianie, zainaugurowane
zostanie panowanie nowego władcy - królem Niderlandów zostanie książę
Willem-Alexander. W Polsce mamy miejsce, z którym wiążą się losy członków
Domu Królewskiego Orańczyków. Juliana, wówczas księżniczka Niderlandów,
późniejsza królowa i jej małżonek książę Bernhard van Lippe-Biesterfeld,
rodzice JKM Beatrix, wprost po zakończeniu uroczystości weselnych w Hadze
w styczniu 1937 roku, przybyli do Krynicy, aby w willi Patria, należącej
do światowej sławy tenora Jana Kiepury, spędzić swój miesiąc miodowy i
tu rozpocząć podróż poślubną po Europie. Wizyta wywołała sensację towarzyską
na skalę międzynarodową. Informacja o przyjeździe pary książęcej błyskawicznie
obiegła prasę ogólnopolską, czyniąc wizytę jednym z najbardziej medialnych
wydarzeń w historii Krynicy.
Wystawa, autorstwa Karoliny Grobelskiej, przypomina ten
interesujący fakt z historii stosunków polsko-niderlandzkich w momencie
nas ważnych wydarzeń w dziejach Królestwa Niderlandów. Ukazuje przebieg
wizyty pary książęcej na tle międzywojennej Krynicy, odtwarza historię
kołyski, przekazanej z Polski w darze dla dostojnych gości w związku z
narodzinami ich pierwszego dziecka -księżniczki Beatrix, przyszłej królowej
Niderlandów. Ten unikatowy mebel zachował się w holenderskich zbiorach
królewskich jako pamiątka wizyty, która zakołysała Krynicą.
Kluczem, do tej niecodziennej historii jest dla mnie
kołyska, której poszukiwałam w związku z badaniami nad twórczością architekta
Jana Bogusławskiego. Odnalezienie tego dzieła w rocznicę historycznej
wizyty, po 75 latach od momentu doręczenia go na dwór królewski w związku
narodzinami królowej Beatrix, dostarczyło mi ogromnej satysfakcji. Myślę,
że ten znaczący fakt z historii polsko-niderlandzkich kontaktów przyczyni
się do promocji naszego kraju oraz polskiego rzemiosła artystycznego,
które od zawsze było naszym narodowym atutem powiedziała Karolina
Grobelska, autor wystawy.
Wystawa ma to dodatkowy wymiar symboliczny. Senat RP
podjął w 2012 roku uchwałę o upamiętnieniu zasług generała Stanisława
Sosabowskiego i podległej mu 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej podczas
II wojny światowej, w tym w trakcie wyzwalania Holandii. Uchwała była
także wyrazem uznania i podziękowaniem dla władz i mieszkańców Królestwa
Niderlandów za godne upamiętnienie generała Sosabowskiego i jego żołnierzy.
Przypomnijmy, że królowa Beatrix odznaczyła pośmiertnie generała Sosabowskiego
i 6. Brygadę Powietrznodesantową kontynuującą tradycje 1. Samodzielnej
Brygady Spadochronowej najwyższymi odznaczeniami państwowymi Holandii.
Wystawa, dokumentująca związany z Polską fakt dotyczący rodziny królewskiej,
jest także podziękowaniem za pamięć o zasługach polskich żołnierzy w wyzwoleniu
Holandii.
Profesor Ryszard Żelichowski, prezes Towarzystwa Przyjaźni
Polsko-Niderlandzkiej, zwrócił uwagę na fakt, że największą wartością
wystawy jest to, że przypomina ona mało znany fakt z bogatej historii
stosunków polsko-niderlandzkich tylko dlatego, że miał on lokalny charakter.
Był taki czas, gdy na Krynicę skierowane były oczy europejskich elit politycznych
i gospodarczych a minister Jan Szembek mógł napisać: Jesteśmy bardzo
zelektryzowani wizytą (
) młodej pary w Krynicy Xna [pis. oryg.]
Juliana to najlepsza propaganda dla naszego uzdrowiska.
Zastępca ambasadora Królestwa Niderlandów Adriaan Palm
otwierając wystawę w swoim słowie wstępnym podziękował za zorganizowanie
wystawy, która doskonale wpisała się w ciąg uroczystych wydarzeń związanych
ze zmianą monarchy na tronie Królestwa Niderlandów. Ambasador Palm podkreślił,
że rząd holenderski przywiązuje dużą wagę do wydarzeń historycznych łączących
narody. Temu celowi służy druga edycja programu Wspólnego Dziedzictwa
Kulturowego (GCE, Gemeenschappelijk Cultureel Erfgoed 2013-2016). Rodzina
królewska należy do kulturowego dziedzictwa Europy, ale należy do niego
też tradycja demokratyczna. Jak pokazuje ta wystawa, monarchia jest czynnikiem
spajającym społeczeństwo Królestwa Niderlandów, sama wystawa zaś jest
elementem łączącym tradycje obu naszych krajów.
Organizatorami wystawy w Pałacu Staszica są: Stowarzyszenie
Przyjaciół Almanachu Muszyny, Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Niderlandzkiej
oraz Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie i Polska Akademia Nauk
Zakład Działalności Pomocniczej.
Wystawa była prezentowana latem 2012 roku w willi Patria
w ramach 46. Festiwalu im. Jana Kiepury w Krynicy-Zdroju oraz podczas
XXII Forum Ekonomicznego w Krynicy. W roku 2013 na zaproszenie profesora
Jacka Purchli gościła w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie. Wystawa
w Pałacu Staszica w Warszawie będzie czynna do 18 maja 2013 roku. Wstęp
wolny.
Po więcej informacji prosimy o kontakt:
Ryszard Kruk, Stowarzyszenie Przyjaciół Almanachu Muszyny, 603 757 654,
redakcja@almanachmuszyny.pl
Karolina Grobelska, autor wystawy grobelska.k@interia.pl
Ryszard Żelichowski , Towarzystwo przyjaźni Polsko-Niderlandzkiej, 22 616
20 91
Słowo o organizatorach:
Stowarzyszenie Przyjaciół Almanachu Muszyny grupuje
osoby zainteresowane historią, kulturą i rozwojem Ziemi Muszyńskiej. Główną
naszą inicjatywą jest wydawany od roku 1991 rocznik Almanach Muszyny,
pod redakcją Bożeny Mściwujewskiej-Kruk. Prowadzimy Fundusz Stypendialny
Almanachu Muszyny, w ramach którego ponad 250 zdolnych uczniów i studentów
otrzymało stypendia. Jesteśmy organizatorami konkursów i wystaw. Wspólnie
z partnerami dokumentujemy zagrożone zabytki, nagradzamy najlepsze książki
o naszym regionie, promujemy rozwój turystyki i bogactwo kulturalne regionu.
Organizujemy koncerty młodzieży polskiej i słowackiej. Mamy status Organizacji
Pożytku Publicznego, KRS 0000365118. www.almanachmuszyny.pl
Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Niderlandzkiej (TPPN)
to apolityczna i niedochodowa organizacja, stawiająca sobie za cel działalność
na rzecz pogłębienia przyjaznych stosunków polsko-niderlandzkich. Podczas
regularnych spotkań klubowych, członkowie i sympatycy TPPN mają okazję
zapoznać się z przedstawicielami gospodarki, nauki i kultury Polski
oraz Królestwa Niderlandów, których praca, zainteresowania lub sympatie
związane są z Niderlandami. www.tppn.pl
Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie zostało
utworzone w 1953 r. w celu gromadzenia, przechowywania, zabezpieczania,
udostępniania spuścizn naukowców i materiałów archiwalnych wytworzonych
przez instytuty naukowe PAN. Archiwum PAN swoją działalnością obejmuje
terytorium całego kraju oraz placówki zagraniczne PAN w Brukseli, Berlinie,
Kijowie, Moskwie, Paryżu, Rzymie, Wiedniu. Siedzibą Archiwum jest Pałac
Staszica w Warszawie. www.apan.waw.pl
Karolina Grobelska, autorka wystawy jest kustoszem
Muzeum Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Z wykształcenia
historyk sztuki i muzealnik, absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu
Mikołaja Kopernika w Toruniu. Bada twórczość Jana Bogusławskiego, architekta
i projektanta mebli, a także autora kołyski, której powstanie jest ściśle
związane z wizytą holenderskiej pary książęcej w Krynicy. Przebieg wizyty
oraz historia królewskiej kołyski, przedstawione na wystawie, zostały
opisane przez Karolinę Grobelską na łamach Almanachu Muszyny w 2010
i 2012 roku. Wystawa jest uwieńczeniem pracy badawczej autorki
nad niezwykłymi losami mebla, przekazanego na dwór holenderski w 1938
roku.
Justyna Tomasiak, pochodzi z Milika koło Muszyny.
Uczyła się w Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopnia w Krynicy oraz
Nowym Sączu, aktualnie jest studentką Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka
Chopina w Białymstoku, gdzie kształci się pod kierunkiem prof. Andrzeja
Kordykiewicza, w klasie skrzypiec. Swoje umiejętności doskonaliła na kursach
muzycznych, m.in. na Międzynarodowym Kursie Interpretacji Muzycznej. Bierze
udział w konkursach i koncertach w Polsce i zagranicą. Była stypendystką
Funduszu Stypendialnego Almanachu Muszyny.
--------------------------------------------------------------------
|
