Fundusz stypendialny

KAMERA W OGRODZIE

Stemple okolicznościowe

z okazji wydania
X rocznika
Almanachu Muszyny
*

z okazji wydania
XV rocznika
Almanachu Muszyny
*

1 lipca 2016 roku w Miasteczku Galicyjskim w Nowym Sączu wręczona została doroczna Honorowa Nagroda "Sądecczyzna" im. Szczęsnego Morawskiego w IX edycji Nagrody. Kapituła obradowała w składzie: Leszek Zakrzewski, prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego - oddział Nowy Sącz, Bożena Mściwujewska-Kruk, redaktor naczelna "Almanachu Muszyny", profesor dr hab. Julian Dybiec, członek zespołu redakcyjnego "Almanachu Łąckiego" oraz Robert Ślusarek, dyrektor Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. Kapituła postanowiła przyznać Nagrodę Januszowi Hetmańczykowi za książkę Koloniści józefińscy w Zagorzynie koło Łącka. Wydawca: Stowarzyszenie "Brynica" w Dobieszowicach.

O przyznaniu nagrody książce Janusza Hetmańczyka zadecydowały trzy względy. Pierwszy - najważniejszy - jest rzeczowy. Jest to pierwsza monografia regionalna o kolonistach napisana na podstawie skrupulatnie wykorzystanych materiałów archiwalnych polskich, austriackich, lwowskich i niemieckich. Jest to książka z pogranicza historii i genealogii. Ukazuje nie tylko przeszłość osadników, ale i współczesność, rozproszenie i działalność np. w USA. Jest bardzo starannie typograficznie wykonana. Dwa następne powody są natury personalnej. Autor nie jest sądeczaninem ani nie jest z tym terenem związany. Gromadził materiały i pisał w małej miejscowości odległej od Katowic, Sącza i Krakowa, co wiązało się z licznymi wyjazdami. Inni autorzy, mieszkający w Sączu lub Krakowie, z pewnością mają dogodniejszy dostęp do związanych z Sądecczyzną archiwaliów. Autor jest inżynierem, stąd zawodowo ma mniejszy kontakt z humanistyką. Nikt nie finansował jego prac. Do wydania książki nie przyczyniła się żadna instytucja publiczna. Dzieło zatem jest wyrazem wyrzeczeń i poświęcenia dla Sądecczyzny. Wzgląd trzeci jest obliczony na przyszłość. Przyznanie nagrody może zachęcić Janusza Hetmańczyka, ale też innych autorów, do podjęcia dalszych badań nad trudnymi zagadnieniami z historii Sądecczyzny.
Ponadto, kontynuując rozszerzoną w roku ubiegłym formułę Nagrody o kategorię prac zbiorowych, przyznano dwie równorzędne Nagrody w tej kategorii dla:

1. Niepokalanki w Nowym Sączu: katalog wystawy październik - grudzień 2015, teksty Matka Wawrzyna Chwedoruk et al.; oprac. not katalogowych Anna Florek; oprac. red. Leszek Migrała; fot. Piotr Droździk et al. Wydawca: Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu.

Nagrodzeni: Leszek Migrała - jako redaktor książki oraz autorzy artykułów: m. Wawrzyna Chwedoruk SCIC, Marek Wcześny, Leszek Migrała, Edyta Ross-Pazdyk, Barbara Szafran, Maria Marcinowska, Beata Wierzbicka, Anna Florek.
Kapituła doceniła walory edukacyjne tego wydawnictwa, będącego katalogiem z wystawy zorganizowanej w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu w 2015 roku. Publikacja przybliża historię Zgromadzenia, postać założycielki bł. Marceliny Darowskiej, początki nowosądeckiego klasztoru i działalność sióstr na przestrzeni lat, a w części katalogowej prezentuje najciekawsze dzieła kultury materialnej, głównie z zakresu malarstwa i rzeźby. Teksty zostały opracowane i zilustrowane niepublikowanymi wcześniej materiałami uzyskanymi w wyniku kwerendy w archiwach Zgromadzenia. Na publikację składa się osiem artykułów autorstwa sądeckich historyków oraz badaczy przeszłości z Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu.

2. Nowy Sącz i Sądecczyzna w czasie I wojny światowej. Praca zbiorowa pod red. Grzegorza Olszewskiego; Wydawca Polskie Towarzystwo Historyczne. Oddział w Nowym Sączu.

Nagrodzeni: Grzegorz Olszewski - jako redaktor książki oraz autorzy artykułów: Leszek Migrała, Jerzy Giza, Łukasz Poremba, Leszek Zakrzewski, Paweł Terebka, Bogdan Potoniec.

Praca ma charakter kompendium wiedzy o wydarzeniach czasu pierwszej wojny światowej w Nowym Sączu i granicach obecnego powiatu nowosądeckiego. W części jest syntezą informacji rozproszonych w wielu źródłach, pozostałe dane publikowane są niejednokrotnie po raz pierwszy. Autorom udało się dotrzeć do wielu nieznanych dokumentów i miejsc w poszukiwaniu śladów sprzed stu lat, m.in. zapisów z kronik parafialnych i szkolnych. W książce znajduje się przewodnik po miejscach działań wojennych z opisem walk na terenie Sądecczyzny, ułożony w porządku alfabetycznym. Praca zawiera sporo archiwalnych, niepublikowanych dotąd fotografii (również prasowych) z tamtego okresu. Wartościowym dodatkiem są zamieszczone na okładkach wyklejki z planami, m.in. miejsc i budynków związanych z wydarzeniami I wojny światowej i pobytem legionistów w Nowym Sączu, czy plany kwater wojennych na cmentarzu komunalnym w Nowym Sączu.

Kapitula zwróciła uwagę na inne cenne prace wydane w roku 2015:
Adam Bartosz - Galicyjskim szlakiem chasydów sądecko-bobowskich.
Bogdan Podgórski - W poszukiwaniu piękna: Bronisława Rychter-Janowska 1868-1953.
Jerzy Giza - Sądecki garnizon i jego żołnierze 1918-1922
Jerzy Giza, Tomasz Podgórski - Generał Józef Giza 1887-1965. Virtute et armis
Laudacje wygłosił zgodnie z tradycją laureat ubiegłorocznej edycji Nagrody Grzegorz Olszewski Refleksje na temat "Inwentaryzacja zabytków sztuki sakralnej w Małopolsce" wygłosił dr hab. Józef Skrabski, prodziekan Wydziału Historii i Dziedzictwa Narodowego, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, laureat Nagrody "Sądecczyzna" im. Szczęsnego Morawskiego w roku 2011. Prezentację na temat "Najcenniejsze zbiory Sądeckiej Biblioteki Publicznej im. Józefa Szujskiego w Nowym Sączu" przedstawiła starszy kustosz Iwona Droździk.
Wicestarosta Nowosądecki Antoni Koszyk odznaczył laureata Nagrody Janusza Hetmańczyka "Srebrnym Jabłkiem Sądeckim".
Kapituła gratuluje nagrodzonym i zaprasza do udziału w X jubileuszowej edycji Honorowej Nagrody "Sądecczyzna" im. Szczęsnego Morawskiego w roku 2017.

***********************************************
Nagroda przyznawana jest od roku 2008 i ma na celu wyróżnienie najcenniejszych prac dotyczących dziejów i kultury Sądecczyzny, jakie ukazały się w roku poprzedzającym jej przyznanie. Dotychczasowi laureaci konkursu stworzyli wybitne dzieła obrazujące w różnych obszarach i z różnej perspektywy badawczej losy Sądecczyzny:
I edycja, rok 2008: Piotr i Tadeusz Łopatkiewiczowie, Stanisława Tomkowicza inwentarz zabytków powiatu sądeckiego,
II edycja, rok 2009: Jerzy Leśniak, Szkoła Chrobrego 1908-2008,
III edycja, rok 2010: Jerzy Giza, Nowosądecka Lista Katyńska,
IV edycja, rok 2011: Józef Skrabski, Kościoły Grybowa,
V edycja, rok 2012: ks. Jan Kudelka, Kościół na Sądecczyźnie w godzinie próby 1939-1945,
VI edycja, rok 2013: Grzegorz Olszewski, Więźniowie KL Auschwitz z powiatu nowosądeckiego. Księga pamięci,
VII edycja, rok 2014: Anna Janota-Strama, Stadniccy herbu Szreniawa z Nawojowej. Dzieje rodu,
VIII edycja, rok 2015: Grzegorz Olszewski, Ziemia Sądecka. Monografia historyczna administracji lokalnej oraz - w nowej kategorii opracowań zbiorowych - praca pod red. Dawida Golika, Masz synów w lasach, Polsko... Podziemie niepodległościowe i opór społeczny na Sądecczyźnie w latach 1945-1956.
Pamiątkową plakietę dla laureatów Nagrody przygotowuje znany sądecki konserwator zabytków Józef Stec. Każdego roku jest to unikalna kompozycja; w oprawę wykonaną z drewna wstawiana jest kamienna płyta z wygrawerowanym i pokrytym złotem napisem: "SĄDECCZYZNA, nagroda im. Szczęsnego Morawskiego", podanym rokiem przyznania nagrody i herbem Ziemi Sądeckiej. Zgodnie z tradycją laureaci Nagrody honorowani są odznaką "Srebrne Jabłko" przyznawaną przez Starostę Nowosądeckiego.
Nagrodzone prace gromadzone są w: Sądeckiej Bibliotece Publicznej im J. Szujskiego w Nowym Sączu, Powiatowej Bibliotece w Starym Sączu oraz Bibliotece Publicznej w Muszynie.

Więcej o Nagrodzie na www.sadeczanie.net

powrót